سلامتی چشم خود را با این روشها دائمی کنید
همهی ما به دنبال راههایی برای حفظ سلامتی خود هستیم. سلامتی چشم به عنوان عضوی حساس و مهم، دغدغهای جدی است. در این مقاله بررسی میکنیم که برای حفظ سلامت چشم چه کارهایی باید انجام دهیم. این راهکار ها شامل برخی عادات و بایدهای رفتاری و تغذیهای و نیز رعایت برخی نبایدها و پرهیزهاست. با این مقاله از دکتر عینک همراه باشید.
شایعترین مشکلات چشم کداماند؟
معمولا خطر ابتلا به بیماریهای چشم با افزایش سن شدت مییابد. اما بسیاری از آنها نیز در صورت عدم رعایت نکات بهداشت و سلامت چشم ممکن است از سنین پایین پدید آیند. برخی از عمدهترین و شایعترین مشکلات چشم، این موارد هستند:
1.آب مروارید: ایجاد لایهای کدر روی چشم که بینایی را تحت تأثیر قرار میدهد.
2.رتینوپاتی دیابتی: آسیب دیدن عروق خونی در شبکیه در اثر قند بالای خون
3.خشکی چشم: کافی نبودن رطوبت و اشک چشم
4.دژنراسیون یا تخریب ماکولا: تخریب و تحلیل رفتن ماکولا (قسمت مرکزی شبکیه چشم)
5.گلوکوم: انحطاط تدریجی عصب بینایی
برای حفظ سلامت چشم چه کارهایی باید انجام دهیم؟
بهترین زمان مراقبت از چشم، زمانی است که هنوز دچار کاهش بینایی یا مشکل خاصی در آن نشدهایم. سلامتی چشمها تا حد زیادی در گرو آن است که چطور با چشمهای خود رفتار میکنیم. چشمها همانند هر عضور دیگر دارای عضلات، عصبها و گردش خون هستند. لازمهی مراقبت از تمام اینها اصلاحاتی در سبک زندگی و رفتارهای روزمره است. بخش مهمی از این امر، شامل تغذیه است که آن را جداگانه بررسی خواهیم کرد. اینک به سایر راهکارهای غیر تغذیهای میپردازیم.
ترک دخانیات
از مهمترین عوامل آسیب زننده به سلامتی چشم ها، دود سیگار و دخانیات است. سعی کنید از سیگار دوری کنید. اگر مصرف آن را شروع کردهاید و به آن عادت دارید، در ترک آن بکوشید. حتی اگر پس از ترک، بازهم مصرف آن را شروع کردهاید، مجددا اقدام به ترک کنید. برخلاف تصور کسانی که با یکبار شکست در ترک، ناامید میشوند، تکرار ترک کمک کننده است. این تکرار و پشتکار، درصد موفقیت شما را بالا میبرد. در این ماجرا حتما از یک پزشک نیز کمک و راهنمایی بگیرید. مصرف سیگار و دخانیات این سه مورد را در میان بیماریهای چشم تشدید میکند:
1.آب مروارید
2.آسیب به عصب بینایی
3.تحلیل رفتن ماکولا
استفاده از عینک طبی و لنز
اگر از جمله افرادی هستید که برایشان عینک و لنز تجویز شده است، حتما از آنها استفاده کنید. حتی اگر نمره عینک و لنز شما و درصد ضعف بینایی ناچیز است، یا اگر به نظر خودتان زدن عینک و لنز تفاوتی با نزدن ندارد، حتما استفاده از آنها را جدی بگیرید. عدم استفاده در بسیاری مواقع سبب میشود نمره چشم افزایش یابد.
استفاده از عینک آفتابی
چه دارای ابزار اصلاح بینایی باشید و چه نباشید، باید از عینک آفتابی استفاده کنید. اگر از مضرات نور خورشید برای چشم آگاه باشید، ضرورت استفاده از عینک آفتابی ضد اشعه UV را درخواهید یافت. عدسیهای Wraparound به محافظت از چشم شما در برابر این اشعههای ماورای بنفش (UVA و UVB) کمک میکنند. برخی از عدسیهای پلاریزه میتوانند هنگام رانندگی در افتاب به دید بهتر کمک کنند. اما باید توجه داشته باشید همهی آنها محافظت در برابر اشعههای مضر را ندارند.
برخی از عینکهای طبی دارای پوشش ضد UV هستند که باید از کارشناس درباره میزان آن بپرسید. برخی لنزهای تماسی نیز دارای پوشش ضد اشعه ماورای بنفش هستند البته ممکن است درصد محافظت آنها کافی نباشد. بههرحال استفاده از عینک آفتابی استاندارد برای سلامتی چشم همچنان توصیه میشود. همچنین بهتر است در فضای باز از کلاهها و سایبانهای لبهپهنی استفاده کنید که روی صورت سایه میاندازند.
استفاده از عینک ایمنی در شرایط لازم
اگر در محیط کار و زندگی شما مواد مضر هست یا در معرض آسیب هستید، از عینک ایمنی استفاده کنید. همچنین بسیاری از ورزشها مانند اسکی، هاکی، راکت بال و راکورس نیاز به عینک ایمنی دارند. برخی کلاههای ایمنی مجهز به ماسک صورت هستند. برای ورزشها نیز عینک ایمنی مخصوص با لنزهای پلیکربنات وجود دارد.
ورزش و خواب کافی
ورزش سبب افزایش گردش خون و سلامت کلی بدن از جمله سلامت چشم میشود. برنامه منظم و دائمی برای آن داشته باشید تا ضمن حفظ و افزایش سلامت چشم ها، سلامتی جسمتان را نیز تضمین کنید همچنین . از مهمترین موارد حفظ بهداشت و سلامتی چشم خواب به موقع و کافی است. استراحت مناسب، سلامت چشمهای شما را تضمین میکند.
رعایت بهداشت خصوصا در دستها
بهداشت دستها یک عنصر کلیدی مهم در بهداشت عمومی است. در خصوص سلامت چشم، بهداشت دستها اهمیت خاص دارد. بهویژه عزیزانی که از لنزهای تماسی استفاده میکنند، برای گذاشتن و برداشتن چشم باید حتما دستهایی پاکیزه داشته باشند. لمس ناخودآگاه چشمها نیز در صورت عدم بهداشت دستها میتواند به عفونتهای باکتریایی چشم منجر شود.
مدیریت استفاده از کامپیوتر و دستگاههای دیجیتال
از مهمترین مسائل تهدید کنندهی سلامتی چشم این دستگاههای جانشدنی از زندگی امروز هستند. درست است که تا حد زیادی ناگزیر از به کار بردنشان هستیم، میتوانیم بر آن مدیریت بیشتری داشته باشیم. مشکلاتی که در اثر استفاده زیاد و مداوم به صفحه کامپیوتر و گوشی برای چشم رخ میدهد، این موارد هستند:
1.خستگی چشم
2.خشکی چشم
3.تاری دید
4.اختلال تمرکز در دید دور
عوارض دیگری چون سردرد و درد نواحی کمر، کتف و گردن برای بدن دارد. برای حفظ سلامت چشم خود در برابر دستگاههای دیجیتال این موارد را رعایت کنید:
1.اگر از عینک و لنز استفاده میکنید، از به روز بودن نسخهی خود مطمئن شوید. یعنی اگر شش ماه یا حداکثر یک سال از آخرین معاینه چشم شما گذشته است، مجددا برای معاینه اقدام کنید.
2.چنانچه نسخه عینک و لنز طبی شما به روز است، با پزشک خود درباره استفاده از رایانه مشورت کنید. در صورت صلاح دید پزشک یا اپتومتریست برای سلامتی چشم از عینک مخصوص کامپیوتر استفاده کنید. این عینکها دارای شیشه بلوکات یا بلوکنترل هستند. با این پوشش، مانع از رسیدن نور آبی مضر از صفحات دیجیتال به چشمهای شما میشوند.
3.صندلی راحتی انتخاب کنید که روی آن طوری قرار بگیرید که کف پاها روی زمین صاف باشد. در صورت امکان صفحه رایانه را طوری قرار دهید که بخش بالای آن موازی با چشمان شما باشد. همچنین صفحه باید در فاصلهای بین ۲۰ تا ۲۴ اینچ (۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر) باشد.
4.اگر دچار خشکی چشم هستید، سعی کنید از خیره شدن پرهیز کنید. بیشتر پلک بزنید یا از اشک مصنوعی استفاده کنید.
5.هر ۲۰ دقیقه، به مدت ۲۰ ثانیه چشمها را از صفحه بگیرید و به جایی در فاصله حدودا ۶ متری (۲۰ فوت) نگاه کنید. دست کم هر دوساعت یک بار، از پشت صفحه بلند شوید و ۱۵ دقیقه استراحت کنید. به این کار، قانون ۲۰-۲۰-۲۰ گفته میشود.
برای سلامتی چشم چه بخوریم؟
از مهمترین کارهایی که میتوان برای سلامت چشم انجام داد توجه به برنامه غذایی است. پرسش بسیاری این است که برای سلامتی چشم چه بخوریم. بسیاری از خانوادهها دغدغه حفظ سلامتی چشم کودکان خود را دارند. این موارد در بشقاب غذای شما میتواند سلامتی چشم را به دنبال داشته باشد:
1.اسیدهای چرب امگا۳
2.امگا۶
3.لوتئین
4.ویتامینهای A، C و E
5.آنتیاکسیدانها
برای تأمین مقدار مورد نیاز از این ملزومات سلامتی چشم ها از مواد غذایی زیر استفاده کنید:
1.سبزیجات دارای برگ سبز: مانند اسفناج، کلم پیچ سبز، کاهو و…
2.ماهی چرب: مانند قزلآلا، سالمون، تون و…
3.دانههای روغنی و آجیل: ذرت شیرین، خردل، پسته و…
4.تخم مرغ
5.حبوبات: مانند لوبیا و سایر منابع پروتئینی غیرگوشتی
6.مرکبات: مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت
استفاده از این مواد تنها سلامتی چشم را به همراه ندارد بلکه برای بخشهای دیگر بدن نیز مفید است. مثلا برای افراد مبتلا به اضافهوزن، چربی خون، دیابت نوع۲ و … عالی است. همچنین برای افرادی که دچار ضعف بینایی هستند، در راستای تقویت چشم کمک میکند. یعنی سرعت پیشرفت مشکلات و ضعف بینایی را کندتر میکند.
جمع بندی مقاله سلامتی چشم
مهمترین نکات را در رابطه با سلامت چشم با شما عزیزان مطرح کردیم. با مطالعهی سایر مقالات مرتبط به اطلاعات کاملتری در خصوص حفظ بهداشت و سلامت چشمانتان خواهید رسید. فراموش نکنید انجام معاینات سالیانه و ششماه یکبار به شما کمک میکند مشکلات احتمالی را در اسرع وقت شناسایی کنید. کارشناس اپتومتری به شما کمک میکند این مشکلات را برطرف سازید. همچنین با معاینه دقیق چشم ها به شما کمک میکند در راستای سلامتی چشم گام بردارید.