از بلفاریت یا التهاب چشمی چه می‌دانید؟
بلفاریت یا التهاب چشمی بیماری است که در آن پلک‌ها دچار التهاب می‌شوند. عمدتاً این نوع التهاب در لبه پلک‌ها دیده می‌شود. زمانی که غدد ریز موجود در لبه پلک‌ها به‌درستی کار نکنند، التهاب پلک‌ها بروز پیدا می‌کند. این بیماری از بیماری‌های شایع چشمی به شمار می‌رود.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته توسط آکادمی‌چشم پزشکان ایالات متحده آمریکا، ۳۷ الی ۴۷ درصد از افرادی که به چشم پزشک در این کشور مراجعه می‌کنند، به بیماری بلفاریت مبتلا هستند. از نکات مهم در رابطه با التهاب چشمی این است که این بیماری از بیماری‌های مزمنی بوده که درمان آن نیاز به زمانی طولانی دارد. مطالعه مقاله پیش‌رو به شما کمک می‌کند که اطلاعات خود در رابطه با این بیماری را کامل کنید.
انواع بلفاریت یا التهاب چشمی
بیماری بلفاریت بر اساس موقعیت آن به دو دسته شامل بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی طبقه بندی می‌شود:
1.بلفاریت قدامی (Anterior blepharitis) : بلفاریت قدامی در لبه جلویی خارجی پلک، محل اتصال مژه‌ها به یکدیگر، نمایان می‌شود.
2.بلفاریت خلفی (Posterior blepharitis) : در بلفاریت خلفی علائم بیماری در قسمت داخلی پلک که در واقع بخش مرطوب پلک است، ظهور پیدا می‌کند. این بخش از پلک در تماس با چشم است.
دلایل بلفاریت یا التهاب چشمی
عوامل متعددی سبب ایجاد این بیماری می‌شوند. بلفاریت قدامی معمولاً در اثر فعالیت باکتری‌ها ایجاد می‌شود (بلفاریت استافیلوکوکی). بیماری‌های پوستی از قبیل شوره سر و ابرو نیز ممکن است عامل به وجود آورنده این بیماری باشند (بلفاریت سبورئیک).
باکتری‌ها معمولاً در صورت و پلک‌ها وجود دارند؛ اما اگر تعداد آن‌ها زیاد شود یا پلک به وجود آن‌ها عکس‌العمل نشان دهد، این امکان وجود دارد که منجر به عفونت شوند. به‌ندرت آلرژی باعث ایجاد بلفاریت قدامی در بیماران می‌شود.
اختلال در عملکرد غدد میبومین یا همان غدد چربی پلک باعث بروز بیماری بلفاریت خلفی می‌شود. برخی از بیماری‌های پوستی مختلف از قبیل روزاسه و شوره سر نیز باعث ایجاد بیماری بلفاریت خلفی می‌شوند.
علائم بلفاریت یا التهاب چشمی
افراد مبتلا به بیماری بلفاریت یا التهاب چشمی شاهد علائم زیر خواهند بود:
1.سوزش چشم؛
2.آبریزش چشمی بیش از اندازه؛
3.خارش و قرمزی پلک‌ها؛
4.خشکی چشم؛
5.پوسته پوسته شدن پلک.
بلفاریت در اغلب افراد تنها باعث تحریک و خارش جزئی می‌شود، اما گاهی علائم بیماری تشدید شده و آسیب‌های جدی از قبیل تاری دید و التهاب سایر بخش‌های چشم به‌ویژه قرنیه را به دنبال دارد. لمس یا مالش بخش‌های عفونی آلوده منجر به عفونت‌های ثانویه خواهد شد.
بلفاریت یا التهاب چشمی چه مشکلات دیگری برای بیمار ایجاد می‌کند؟
بیماران مبتلا به بلفاریت یا التهاب چشمی ممکن است شاهد عوارض زیر نیز باشند:
1.مشکلات مژه: بلفاریت ممکن است باعث ریزش غیرنرمال مژه‌ها شود؛
2.مشکلات پوست پلک چشم: گاهی در صورت تداوم طولانی مدت بلفاریت در پلک چشم، لکه‌ها در پلک نمایان می‌شود. علاوه بر این ممکن است که لبه‌های پلک چشم به سمت داخل یا خارج چرخیده شوند؛
3.آبریزش زیاد و خشکی چشم: از دیگر عوارض احتمالی بلفاریت آبریزش‌های شدید چشمی یا خشکی چشم است؛
4.مشکل در استفاده از لنزهای تماسی: بلفاریت و التهاب چشمی سبب ایجاد تغییراتی در رطوبت چشم می‌شوند. به همین دلیل افراد در استفاده از لنزهای تماسی دچار مشکل خواهند شد؛
5.گل مژه: بیماری گل مژه یا هوردلوم درواقع عفونت غدد چربی موجود در پلک پایین است. این بیماری به‌صورت برجستگی قرمز رنگی در لبه پلک پایینی یا لبه پلک بالایی نمایان می‌شود؛
6.شالازیون: در شرایطی که غدد روغنی موجود در حاشیه پلک‌ها در بخش پشت مژه دچار انسداد شوند، بیماری شالازیون بروز پیدا می‌کند. علت انسداد این غدد ممکن است، عفونت باکتریایی باشد. در پی این عفونت پلک‌ها متورم و قرمز رنگ می‌شوند. شالازیون معمولاً در قسمت‌های داخلی پلک چشم ظاهر می‌شود؛
7.آسیب دیدگی‌های قرنیه: تحریک‌های مداوم ناشی از التهاب پلک چشم یا رشد مژه‌ها در مسیرهای غیرمعمول و نامنظم احتمال بروز عفونت‌های قرنیه را افزایش می‌دهد. علاوه بر این آسیب‌دیدگی غدد چربی و اختلال در ترشح اشک‌ها باعث خشکی چشم می‌شود. در چنین شرایطی فرد در معرض ابتلا به عفونت قرنیه قرار می‌گیرد.
تشخیص بلفاریت یا التهاب چشمی
تشخیص بلفاریت یا التهاب چشمی با روش‌های مختلف امکان‌پذیر است:
1.معاینه چشم: معاینه چشم توسط چشم پزشک با استفاده از دستگاه‌های مخصوص به تشخیص بیماری بلفاریت کمک زیادی می‌کند؛
2.نمونه برداری: در صورت نیاز نمونه‌برداری از پوسته یا چربی‌های تجمع پیدا کرده روی پلک‌ها برای تشخیص مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این نمونه‌ها پزشک برای شناسایی و تشخیص باکتری، قارچ و عوامل آلرژی استفاده می‌کند.
راه‌های درمان بلفاریت چشم چیست؟
برخی اقدامات و روش‌های درمانی در کاهش عوارض بیماری تأثیر بسیار زیادی دارد. در ادامه به این روش‌های درمانی اشاره خواهیم کرد.
کمپرس گرم
برای این کار باید دستمال یا حوله کاملاً تمیزی که با آب گرم مرطوب شده، روی چشم قرار داده شود. حوله باید حدود ۱ دقیقه روی چشمان بسته بماند. هرچند وقت یک بار مجددا دستمال خیس شود که گرم بماند. به این ترتیب پوسته‌های چسبیده به مژه‌ها شل شده و جدا می‌شوند. گرمای حوله سبب جلوگیری از گرفتگی غدد چربی خواهد شد.
دستگاه الکترونیکی مخصوصی وجود دارد که با استفاده از گرما و ماساژ باعث رفع انسداد غدد چربی موجود در پلک‌ها می‌شود. درمان بلفاریت با استفاده از این دستگاه توسط پزشک صورت می‌گیرد.
تمیز کردن مژه‌ها با استفاده از شامپو بچه
برای درمان بلفاریت یا التهاب چشمی با کمک شامپو بچه باید مقدار کمی شامپو بچه در ظرفی ریخته شده و توسط آب گرم رقیق شود. در مرحله بعد حوله، دستمال تمیز یا پد بدون پرز که کاملاً تمیز است، به این محلول آغشته شده و روی چشم قرار داده شود. سپس با استفاده از آن مژه‌ها به آرامی تمیز می‌شوند. باید حدود ۱۵ دقیقه مژه‌ها با استفاده از این حوله تمیز شوند.
آنتی بیوتیک در درمان بلفاریت
استفاده از پماد چشمی برای بلفاریت دیگر روش درمانی مورد استفاده است. برای این کار مقدار کمی پماد آنتی بیوتیک با استفاده از انگشتان یا پنبه کاملاً تمیز دست، روی مژه‌ها مالیده می‌شود. بهتر است این پماد قبل از خواب مورد استفاده قرار گیرد. گاهی پزشک از آنتی بیوتیک‌های خوراکی نیز برای درمان بلفاریت استفاده می‌کند.
قطره چشمی در درمان بلفاریت یا التهاب چشمی
استفاده از اشک مصنوعی یا قطره چشمی استروئیدی نیز در کاهش شدت علائم بلفاریت از قبیل قرمزی، تورم و خشکی چشم تاثیرگذار است. در برخی مواقع پزشک قطره چشمی آنتی‌بیوتیک را برای رفع اختلال عملکرد غدد چربی تجویز می‌کند.
توجه به بهداشت پلک و پوست
تمیزی پلک‌ها، پوست و مو تأثیر بسیار زیادی در کنترل علائم بلفاریت دارد. به بیماران توصیه می‌شود که هر روز مژه‌های خود را با شامپو بچه رقیق شده در آب گرم بشویند.
علاوه بر این شستشوی پوست سر و ابروها توسط شامپوهای آنتی باکتریال نیز توصیه می‌شود. برخی از اسپری‌های ضدعفونی‌کننده جدید وجود دارند که از رشد بیش از حد باکتری‌ها جلوگیری می‌کنند.
سخن پایانی
در بلفاریت یا التهاب چشمی غدد ریز چشمی دچار التهاب می‌شوند. عوامل مختلفی از قبیل باکتری‌ها، بیماری‌های پوستی از قبیل روزاسه، شوره سر و ابرو و به‌ندرت آلرژی باعث بروز این بیماری می‌شود. بلفاریت بر اساس موقعیت بروز علائم شامل بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی است.
روش‌های درمان این بیماری چندان پیچیده نیست. کمپرس گرم، قطره‌ها و پمادهای چشمی از روش‌های مرسوم برای درمان بلفاریت هستند. بیماران مبتلا به بلفاریت ممکن است در ادامه بیماری شاهد ریزش مژه‌ها، گل مژه، آبریزش شدید و خشکی چشم، شالازیون، ایجاد لکه‌های پوستی در ناحیه پلک و حتی آسیب‌دیدگی‌های قرنیه باشند.
سؤالات متداول
1.آیا ممکن است بلفاریت باعث ایجاد تورم در زیر ابروها شود؟
بله- بلفاریت ممکن است باعث تورم بافت‌های نرم از قبیل بافت زیر ابرو شود. این مشکل در افراد مبتلا به روزاسه شایع‌تر است. البته برای تعیین دلیل اصلی تورم زیر ابروها باید بیمار توسط چشم پزشک معاینه شود.
2.آیا افراد مبتلا به بلفاریت امکان استفاده از فیلر زیر چشم را دارند؟
بله افراد مبتلا به بلفاریت هم می‌توانند از فیلرهای زیر چشم استفاده کنند.
3.بلفاریت یا التهاب چشمی در چه سنینی مشاهده می‌شود؟
این بیماری در افراد با سنین مختلف مشاهده شده است.
4.بعد از انجام اقدامات درمانی، افراد تا چه مدت شاهد علائم بیماری خواهند بود؟
معمولاً بعد از انجام اقدامات درمانی مختلف افراد در همان هفته‌های اول شاهد نتیجه درمان خواهند بود؛ اما گاهی علائم بیماری تا ۳ ماه ادامه پیدا می‌کند. به بیماران توصیه می‌شود که دوره مصرف آنتی بیوتیک‌ها را کامل کنند.
