پیرچشمی presbyopia چیست و چگونه درمان می‌شود؟

بیشتر افراد بالای چهل سال زمانی‌ که سعی دارند یک متن کوتاه را از روی صفحه تلفن هوشمندشان بخوانند، یا نگاهی به روزنامه بیندازند؛ متوجه می‌شوند که دیگر قادر به انجام این کار نیستند. و تشخیص اشیا و کلمه‌ها در فاصله‌ی نزدیک اندکی سخت شده‌ است. پیرچشمی یا presbyopia به معنای از دست رفتن توانایی طبیعی چشم در  دیدن اشیا در فاصله‌ی نزدیک است، که معمولا در سنین بالای ۴۰ سال اتفاق می‌افتد.

فرار از پیرچشمی عملا ممکن نیست. حتی برخی افراد نزدیک بین هم که نزدیک را واضح میدیدند وفقط برای دور از عینک و لنز تماسی استفاده می‌کردند، روزی متوجه می‌شوند که اشیای نزدیک تارتر به نظر می‌رسند و این یعنی عدسی چشم قدرت انطباق خود را از دست داده‌، و پیرچشمی آغاز شده‌است.

علایم پیرچشمی چیست؟

پیرچشمی معمولا با یک اتفاق ساده شروع می‌شود، فرد مبتلا به پیرچشمی دیگر نمی‌تواند به راحتی کتاب یا روزنامه، انواع برچسب و ... را بخواند و مجبور است برای دید بهتر؛کتاب و مجله را با فاصله‌ی بیشتری از چشم خود نگه‌دارد تا بتواند کلمه‌ها را واضح‌تر ببیند یا دیدش را به وسیله‌ی عینک مطالعه یا لنز تصحیح کند. متاسفانه وقتی اشیا را از چشم خود دور می‌کنید آنها کوچکتر دیده می‌شوند، بنابراین دورکردن اشیای مختلف از چشم برای رسیدن به دیدی بهتر، یک راه حل موقتی است. اگر در دیدن اشیای نزدیک هیچ مشکلی ندارید خوب است با دیگر علایم پیرچشمی آشنا شوید. از دیگر علایم پیرچشمی می‌توانیم به سردرد، احساس فشار در چشم و خستگی اشاره کنیم. تمام این عوامل در کنار هم می‌توانند انجام کارهایی که نیاز به دید نزدیک دارند مثل خواندن و ... را خسته‌کننده و سخت‌تر کنند.

چه عواملی باعث پیرچشمی presbyopia می‌شوند؟

پیرچشمی یک فرآیند مرتبط با سن است. افزایش سن روی عوامل مختلفی تاثیر می‌گذارد. از جمله پروتئین‌های موجود در عدسی چشم، تغییر می‌کنند و در نتیجه و به تدریج عدسی سخت تر و الاستیک می‌شود. فیبرهای عضلانی اطراف عدسی چشم هم از اثرات جانبی افزایش سن بی‌بهره نیستند،  و به تدریج قدرت ارتجاع یا کشسانی‌شان کاهش پیدا می‌کند. از طرف دیگر عدسی چشم هم با بالا رفتن سن ضخیم می‌شود. این تغییرات به همراه هم باعث کاهش انعطاف عدسی و درنتیجه قدرت تطابق آن می‌شوند.و در نهایت دیدن اشیا در فاصله‌ی نزدیک تبدیل به فعالیتی سخت می‌شود.

پیرچشمی چگونه درمان یا اصلاح می‌شود؟

پیرچشمی را می‌توان با عینک، انواع لنز و جراحی اصلاح و درمان کرد.

عینک: عینک مطالعه‌ با عدسی تدریجی یا progressive محبوب‌ترین راه حل برای درمان پیرچشمی اکثر افراد بالای 40 سال است. عدسی تدریجی (پروگرسیو) باعث اصلاح  پیرچشمی می شود و دید خوبی برای مشاهده اجسام در هر مسافتی می‌دهد.

یکی دیگر از گزینه های درمان presbyopia، عینک با عدسی دودید یا دوکانونی است. که  دید محدودتری نسبت به عدسی‌های پروگرسیو برای مبتلایان به پیرچشمی  فراهم می‌کند.

عینک مطالعه تکدید گزینه‌ی دیگری است که برای تصحیح دید در افراد مبتلا به presbyopia استفاده می‌شود. عینک‌ مطالعه تکدید  برخلاف عینک‌های دوکانونی یا تدریجی(پروگرسیو) که اکثر مردم در تمام طول روز وبرای تمام فواصل از آن‌ها استفاده می کنند؛ تنها برای واضح‌تر دیدن اشیای نزدیک استفاده می‌شوند و قابلیت تطابق با تمام مسافت‌های بینایی را ندارد.اگر با عینک مطالعه تکدید به دور نگاه کنید همه چیز را تار می بینید.

از طرف دیگر افرادی‌که به پیرچشمی مبتلا می‌شوند، به دلیل تغییراتی که در عدسی و ساختارداخلی چشم ایجاد می‌شود، نسبت به نور حساس تر هستند. بنابراین استفاده از عدسی فوتوکرومیک که به طور خودکار در نور آفتاب تیره می‌شود، می‌تواند انتخاب بهتری برای این افراد باشد.

تصحیح دید و پیرچشمی

چنانچه برای تصحیح دید تمایل به استفاده از عدسی پروگرسیو (تدریجی) دارید، می‌توانید با اپتومتریست مشورت کنید و طبق تجویز او عدسی پروگرسیو(تدریجی) را تهیه نمایید.

البته اگر میخواهید با هزینه بسیار پایین عینک مطالعه تهیه نمایید انتخاب عینک مطالعه آماده می تواند به شما در کاهش هزینه ها کمک کند اما معمولا آنها کیفیت مناسبی ندارند وبرای چشم شما می توانند آسیب زا باشند. در نهایت انتخاب با شماست میتوانید عینک مطالعه آماده با کیفیت پایین را تهیه نمایید یا نسخه های با کیفیت بالاتر را که اپتومتریست تجویز می کند ، دریافت کنید.

صرف‌نظر از نوع فریمی که انتخاب می‌کنید، بهتر است در هنگام انتخاب عدسی به سراغ عدسی‌ آنتی رفلکس بروید. عدسی‌ آنتی رفلکس ، بازتاب های اضافی که می‌توانند در چشم التهاب و ناراحتی ایجاد کنند را، از بین می‌برد. استفاده از این نوع عدسی می‌تواند به کاهش تابش نور به چشم در روز و بهبود بینایی برای رانندگی در شب کمک کند.

نکته‌ی آخر در رابطه با انتخاب عینک مطالعه؛ مراجعه‌ی مستمر به اپتومتریست برای تجویز دقیق و به روز عینک است. از آن‌جایی که چشم شما با افزایش سن تغییر می‌کند و ضعیف تر می شود ، لازم است که با گذشت زمان قدرت عینک پیرچشمی هم افزایش پیدا کند . شما می‌توانید با مراجعه به اپتومتریست (هر یک سال و نیم یک‌بار)، عینکی با دیدی بهتر داشته باشید.

لنز چشمی و پیرچشمی

افراد مبتلا به پیرچشمی می‌توانند از انواع لنزهای سخت نفوذپذیر(RGP) یا لنزهای نرم تماسی استفاده کنند.

نوع دیگری از لنز چشمی کمک کننده به اصلاح دید در پیرچشمی، لنزهای مونوویژن و روش اصلاحی مونوویژن است. در این روش در یکی از چشم‌ها لنزی با قابلیت دید نزدیک قرار داده می‌شود و برای چشم دیگر از لنزی با قابلیت دید مسافت‌های دورتر استفاده می‌شود. به این ترتیب مغز یاد می‌گیرد برای دیدن مسافت‌های دور و نزدیک دست به انتخاب بزند.انواع مختلف لنز تماسی وجود دارد که باتوجه به شرایط خاص هر بیمار قابل تجویز می باشد. اگرچه بسیاری از افراد از این روش رضایت دارند؛ اما تعدادی از مبتلایان به پیرچشمی معتقدند با این روش دید آن‌ها کاهش پیدا کرده و عده‌ای دیگر هم از کاهش دید عمق و عدم تشخیص درست فاصله ها شکایت دارند.

عمل جراحی

اگر نمی خواهید از عینک یا لنزچشمی برای درمان پیرچشمی استفاده کنید، خوب است بدانید چند گزینه‌ی جراحی هم برای درمان presbyopia وجود دارد. یکی از روش‌های محبوب در تصحیح پیرچشمی، روش کاشت لنز است.بدین صورت که لنز در قرنیه چشم غیرغالب کاشته می‌شود.در این روش، پیرچشمی و دیدن عمق تصاویر(مشکلی که در استفاده از لنزچشمی وجود داشت) تا حد زیادی تصحیح می‌شود. و می‌توانید بدون استفاده از عینک مطالعه و یا هرگونه تغییر چشمگیر دیگری در کیفیت بینایی، به فعالیت‌های خود ادامه دهید.

در نهایت خوب است که قبل از جراحی به سراغ اپتومتریست بروید. بینایی سنج بعد از معاینه به شما راجع به گزینه‌های مختلف درمان پیرچشمی از جمله جراحی مشاوره می‌دهد و بعد از آن شما می‌توانید روی گزینه‌های مختلف درمانی فکر و یکی را انتخاب کنید.

پیرچشمی بخشی از روند طبیعی بدن است و دیر یا زود همه‌ی ما باید با آن دست و پنجه نرم کنیم. در حدود چهل‌سالگی ماهیچه‌ها قدرت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و قدرت تطابق عدسی کاهش پیدا می‌کند. و دست آخر روزی می‌رسد که همه‌ی ما برای دیدن اشیای نزدیک یا خواندن یک متن ساده با مشکل مواجه می‌شویم.

درآخر

اگر به تازگی متوجه علایم پیرچشمی مثل واضح ندیدن اشایای نزدیک، خستگی غیرطبیعی چشم و ... شدید، بهتر است سریع با یک اپتومتریست مشورت کنید. تفاوتی نمی‌کند کدام‌یک از گزینه‌های درمان پیرچشمی را انتخاب می‌کنید؛ تمام روش‌های درمان و تصحیح پیرچشمی یا presbyopia از جمله عینک، لنز یا عمل جراحی، می‌توانند دید شما را بهبود ببخشند و بعد از درمان شما به راحتی قادر خواهید بود پیام ها را بخوانید و تلفن همراه خود را را بدون هیچ مشکلی ببینید.